ભારતીય ઉપખંડ સહિત પેટા સહારા રણ, આફ્રિકા, મેક્સિકો, દ. આફ્રિકા યુએઈ વગેરે પ્રદેશોમાં થતું સ્કાડૉકસસ ખેરગામના આછવણીમાં ખીલ્યું
વલસાડ
સ્કાડૉકસસ(રક્ત લીલી) કોરોના વાઇરસની યાદ અપાવતું ફુલ ભારતીય ઉપખંડ સહિત પેટા સહારા રણ, આફ્રિકા, મેક્સિકો, દ. આફ્રિકા, યુએઈ વગેરે પ્રદેશોમાં ખીલે છે. જે ખેરગામ તાલુકાના આછવણી ગામમાં ખીલ્યાં છે. આ ફુલને પશુપંખીઓ પણ ખાતા નથી.
દર વર્ષે આ ફૂલોનું આગમન એ એક આશ્ચર્ય જેવું છે. કારણ કે આ છોડ ચોમાસુ આવતાં જ સંપૂર્ણપણે ‘અદૃશ્ય થઈ જાય છે.’ અને એપ્રિલમાં ફરીથી દેખાય છે. તે ભારતમાં ‘ફાયરબોલ’ અને ‘પિનકુશન લિલી’ અને ”ફૂટબોલ લીલી’ તરીકે પણ ઓળખાય છે. ”રેડ કેપ લિલી ‘,’ હૂડ લિલી ‘,’ બ્લડ ફૂલ’ અને ‘પાવડર પફ લિલી’ નામ મૂળ ઉષ્ણકટિબંધીય આફ્રિકા અને યમનના ખડકાળ ખડકો અને વૂડલેન્ડથી આવ્યું હોવાનું મનાય છે.
સ્કાડોક્સસ મલ્ટિફ્લોરસ (સિએન. હેમેન્થસ મલ્ટિફ્લોરસ) સ્કાડોક્સસને રફીન્સક દ્વારા નામ આપવામાં આવ્યું હતું. જેનો અર્થ તેજસ્વી છત્ર છે.
રક્તલીલી શિયાળામાં સંપૂર્ણપણે નિષ્ક્રિય રહે છે, પરંતુ ઉનાળો આવે એટલે દોઢ ફૂટ લાંબી દાંડી પર ફૂલ આવે છે. જેમાં દરેક છોડ પર એક જ અદભૂત ફૂલ ઉત્પન્ન થાય છે. જે બે મહિના સુધી છોડ પર રહી શકે છે. જ્યારે તે પાકે છે, ત્યારે ફુલો અદૃશ્ય થઈ જાય છે. પછી પાંદડા દેખાવા માંડે છે. શિયાળા પહેલાં છોડ નિસ્તેજ થઈને પીળો પડી મરી જાય છે. પરંતુ ગર્ભ જમીનની નીચે રહે છે. જે ઉનાળાની રાહ જોતો હોય છે અને ઉનાળો આવતાં જ તે ફરીથી ખીલી જાય છે. આ પ્લાન્ટ ઘણાં ઘરોમાં પણ રાખવામાં આવ્યો હોય છે. પરંતુ આ પ્લાન્ટમાં રહેલા લાઇકોસીન નામના ઝેરી પદાર્થ અને કેટલાક અન્ય આલ્કલોઇડ્સના કારણે આ છોડના તમામ ભાગો ઝેરી છે. આ છોડને ખૂબ જ સુંદર હોવાનું માનવામાં આવતો હતું, પરંતુ તેમાં ઝેરી તત્વો હોઈ ઘરે પ્લાન્ટ તરીકે ઘરમાં રાખવામાં ખૂબ જ સાવચેતી રાખવી પડે તેમ છે. છોડમાં કેટલાક ઔષધીય ગુણધર્મો પણ છે. તેનો ઉપયોગ ખંજવાળ અને નબળા ઘા ની સારવાર માટે પણ થાય છે. આ છોડને અડકયા પછી સાબુથી હાથ ધોવા ખૂબ જ જરૂરી છે. અન્યથા ત્વચાની બળતરા, હોઠ અને જીભની સોજોનું કારણ બને છે. ઉપરાંત લાળ, ઉબકા, ,ઉલટી અને ઝાડા થવાની શકયતા પણ રહેલી છે.
